Aparat ortodontyczny stanowi niezwykle skuteczną metodę korekcji zgryzu, jednak jego noszenie wymaga odpowiedniej higieny i pielęgnacji po to, aby zapewnić zdrowie jamy ustnej i optymalne rezultaty leczenia. Jeśli nie zadbamy o niego odpowiednio, to może dojść do odkładania się płytki nazębnej, kamienia oraz innych problemów zdrowotnych w obrębie jamy ustnej. Czyszczenie tego urządzenia stanowi podstawowy element codziennej higieny jamy ustnej, obejmując jednocześnie dbanie o zęby, jak i o niego samego. W zależności jednak od tego, czy mowa o wariancie stałym, czy ruchomym, metody te nieco się różnią. Zatem jak czyścić aparat ortodontyczny, zarówno stały, jak i ruchomy, jakie akcesoria i produkty są niezbędne do higieny oraz jak dbać o niego na co dzień?
Jak dbać o aparat ortodontyczny stały?
Aparat stały składa się z zamków, które są przyklejone do zębów, jak również z drutów. Ze względu na ową stałość i przymocowanie do zębów, dbanie o niego wymaga szczególnej uwagi. Tym bardziej, że jedzenie może łatwo utknąć między jego elementami, a to sprzyja gromadzeniu się płytki nazębnej oraz powstawaniu kamienia. Zatem aby zachować nie tylko czysty aparat stały, ale i zdrowe zęby, należy dbać o higienę. Przede wszystkim należy myć zęby po każdym posiłku, ponieważ resztki jedzenia pozostawione w zamkach mogą prowadzić do powstawania próchnicy.
Czym myć aparat ortodontyczny stały?
Najlepszym wyborem będzie szczoteczka dedykowana tego typu urządzeniom. Charakteryzuje ją wklęsły kształt włosia, co ułatwia czyszczenie wokół zamków i drutów, a dodatkowo włosie takich specjalistycznych szczoteczek jest ułożone w charakterystyczny kształt litery „V”, ułatwiając ich dotarcie do trudnych miejsc. Dodatkowo, niektórzy ortodonci zalecają używanie modeli elektrycznych, ponieważ ich ruchy obrotowe oraz pulsacyjne efektywnie usuwają osady z trudno dostępnych miejsc.
Jak czyścić aparat ortodontyczny stały w trudnych miejscach?
Do higieny trudnych miejsc, czyli przede wszystkim tych wokół zamków czy np. wzdłuż linii dziąseł, dobrze sprawdzi się również szczoteczka jednopęczkowa. Skutecznym rozwiązaniem jest także stosowanie na co dzień irygatora dentystycznego czyli urządzenia, które z użyciem strumienia wody skutecznie usuwa resztki jedzenia oraz bakterie z miejsc trudno dostępnych.
Jaka pasta do aparatu ortodontycznego sprawdzi się najlepiej?
Szczoteczka to nie wszystko, ponieważ warto też wybrać najodpowiedniejszą postę. Otóż nosząc aparat stały najczęściej zalecane jest korzystanie z pasty do zębów z fluorem, ponieważ działa ona wzmacniająco na szkliwo i zapobiega powstawaniu próchnicy. Popularne są jednak opinie, że mimo swojego korzystnego działania przeciw ubytkom, fluor przynosi więcej szkody ludzkiemu organizmowi, poprzez swoje toksyczne działanie. Najlepszą alternatywą jest wzorowa higiena zębów z aparatem oraz właściwa dieta, uboga w cukry i węglowodany, które również zamieniają się w cukry. Jest to niezwykle istotne, ponieważ bakterie, które powodują próchnicę żywią się cukrami, zatem spożywając ich mniej, jesteśmy też mniej narażeni na powstawanie ubytków. Dodatkowym wsparciem w zachowaniu jak najlepszej higieny jamy ustnej jest także stosowanie środków do jej higieny, które są bogate w składniki takie, jak aktywny tlen oraz ksylitol. Jednym z tego typu produktów są np. pianki do higieny ust, wykorzystujące technologię tlenową do eliminacji bakterii z czyszczonej powierzchni – a więc aparatu ortodontycznego oraz zębów, jak również całego wnętrza jamy ustnej, jednocześnie zapobiegając powstawaniu stanów zapalnych dziąseł.
Unikać należy też past wybielających, które ze względu na swoje bardziej agresywne działanie, mogłyby uszkodzić delikatne elementy urządzenia. Nieodzownym elementem higieny jest również nić dentystyczna, pozwalająca usuwać resztki pokarmowe z pomiędzy zębów.
Jak dbać o aparat ortodontyczny ruchomy?
Tego typu produkt jest łatwiejszy do czyszczenia, przede wszystkim dlatego, że można go wyjąć z jamy ustnej, co z kolei pozwala na dokładne umycie jego wszystkich elementów. Ważne jest jego codzienne mycie, najlepiej po każdym posiłku, wykorzystując do tego delikatną szczoteczkę i pastę.
Jak wyczyścić aparat ortodontyczny z kamienia?
Najlepiej do tego celu zastosować specjalne tabletki czyszczące, które rozpuszczają się w wodzie i eliminują bakterie oraz osady. Jeśli korzystamy ze szczoteczki, wówczas najlepiej używać tej przeznaczonej do czyszczenia protez, a dodatkowo stosować płyn do protez bądź tabletki czyszczące do protez. Są to produkty, które skutecznie usuwają osady i bakterie, jak również zapobiegają odkładaniu się kamienia nazębnego. W tym ostatnim przypadku szczególnie zalecane jest czyszczenia co najmniej dwa razy dziennie i moczenie w specjalnych środkach do protez.
Czym myć aparat ortodontyczny ruchomy w postaci nakładek prostujących?
Jeszcze jedna ważna kwestia związana z higieną aparatu na zęby, to dbanie o czystość aparatu ruchomego w postaci nakładek ortodontycznych prostujących zęby. Zdejmuje się je do czyszczenia, co pozwala na zachowanie wysokiego poziomu higieny zarówno nakładek, jak i jamy ustnej. Nie należy ich jednak myć gorącą wodą, która z jednej strony je sterylizuje, jednak powoduje też ich matowienie, a niekiedy może też zmieniać ich kształt i osłabiać skuteczność leczenia. Takich nakładek nie należy również czyścić pastą do zębów, która ma działanie lekko ścierne i może powodować na nich mikrozarysowania, stanowiące idealne miejsce do rozwoju bakterii.
Jak myć aparat ortodontyczny – praktyczne porady
Mamy już świadomość jak często oraz czym myć aparat ortodontyczny, zarówno stały, jak i ruchomy. Warto też wiedzieć, w jaki sposób to robić, aby zabiegi higieniczne były skuteczne, ale nie przyniosły naszemu aparatowi żadnych uszkodzeń. Przede wszystkim trzeba czyścić aparat dokładnie, ale delikatnie, za pomocą szczoteczki z miękkim włosiem lub szczoteczki specjalnie przeznaczonej do aparatów ortodontycznych, co pozwoli uniknąć uszkodzenia elementów aparatu. Po każdym posiłku, jeśli nie mamy możliwości dokładnego umycia zębów, warto przynajmniej przepłukać usta wodą lub specjalnym płynem. W przypadku aparatu ruchomego trzeba go także wyjmować na czas snu i przechowywać czysty w przeznaczonym do tego pojemniku.
Jak stosować wosk na aparat ortodontyczny?
Jeden z elementów dbania o aparat ortodontyczny, jak również zdrowie jamy ustnej, to stosowanie wosku ortodontycznego. Jest to produkt chroniący wrażliwą błonę śluzową jamy ustnej przed podrażnieniami, które mogą być spowodowane przez jego druty lub zamki. Taki wosk nakłada się na problematyczne czyli drażniące zamki, formując z niego niewielką kulkę i delikatnie przyciska wosk do zamka lub drutu, aby złagodzić ewentualne podrażnienia. Warto go stosować przede wszystkim, gdy druty ocierają się o wewnętrzną stronę policzków lub dziąsła, powodując dyskomfort lub ból, czy nawet raniąc błonę śluzową.
Czyszczenie zębów z aparatem ortodontycznym, zarówno stałym, jak i ruchomym, jest kluczowe dla utrzymania zdrowej jamy ustnej, a także dla skuteczności leczenia ortodontycznego. Codzienna higiena, wybór odpowiednich akcesoriów do czyszczenia, jak szczoteczki ortodontyczne, irygatory, pasty i płyny dentystyczne, a także jego systematyczne mycie pomogą zapobiec powstawaniu próchnicy, osadów i kamienia nazębnego. Pamiętać trzeba również o regularnych wizytach kontrolnych u ortodonty, który oprócz działań związanych z prostowaniem zgryzu, pomoże również monitorować stan urządzenia oraz jamy ustnej.